Upos sa paso

UPOS SA PASO

sa palengke'y nagtungo ni misis

nabili'y isang tumpok na isda

okra, itlog, sangkilong kamatis

nang may makitang ikinabigla

ang paso'y ginawang basurahan!

halamanang nilagyan ng upos

matapos magyosi'y gayon lamang

matapos sa hitit nakaraos

tanong ko lang, upos ba'y pataba?

o di mabulok tulad ng plastik?

gawain itong kahiya-hiya

na upos sa paso pinipitik

basura'y saan wastong ilagak?

ay, di mapalagay yaring isip

tila ba sugat ko'y nag-aantak

kalikasa'y paano masagip?

- gregoriovbituinjr.

07.31.2022

Kepler 186f

KEPLER 186F

may nakitang planetang kapara raw ng daigdig

anang mga astronomo sa kanilang saliksik

natagpuan ang planetang Kepler, mayroong tubig

na marahil may nabubuhay ding ating kawangis

"There is no planet B!" sigaw ng mga aktibista

walang makapapalit sa mundong nilakhan nila

kayâ kung may natagpuang mundong sa atin gaya 

dapat pang suriin kung may nabubuhay talaga

bakit mundo'y sinisira't naghahanap ng bago

pinabilis ang pagbabago ng klima ng mundo

pulos coal plant, pagmimina, bundok ay kinakalbo

kalsada't dagat ay pinagtatapunang totoo

ngayong may panibagong planeta silang nahanap

bubuo ba tayo roon ng lipunang pangarap?

o kaya'y sistemang walang mayaman at mahirap?

o alagaan ang tanging mundo't tahanang ganap?

- gregoriovbituinjr.

07.26.2022

Ipipinta ko

IPIPINTA KO

kung tutularan ko si Da Vinci

aking gagawing kawili-wili

ang mga tula kong hinahabi

upang ihandog sa kinakasi

kung tutulara'y si Van Gogh naman

ilalarawan ko ang lipunan

ng laksang dukha't mayamang ilan

patungo sa pagbabagong asam

ako'y ipinanganak ni Inay

nang si Marcel Duchamp ay namatay

pintor siyang kaygaling ng kamay

Oktubre Dos, kami'y nagkasabay

siya'y nawala, ako'y nabuhay

aking ipipinta sa salita

ang asam ng uring manggagawa

aking ipipinta sa kataga

ang kalikasan, gubat at sigwa

ipipinta'y adhika't pangarap

pawis at amoy na nalalanghap

ipipinta sa kapwa mahirap

ang ginhawang dapat nalalasap

- gregoriovbituinjr.

07.19.2022

Upos

UPOS

parang kandila pag sinindihan

upang hititin ng nagninilay

mamaya'y liliit ng tuluyan

ang yosing may kasiyahang bigay

ang natirang ipit ng daliri'y

sa kung saan na lang ipinitik

sa daan, pasilyo, di mawari't

ginawa ng buong pagkasabik

ah, matapos sunugin ang baga't

paliparin ang usok sa hangin

at itaktak ang titis sa lupa

ginhawa'y panandalian man din

ikinalat na upos sa daan

ay salamin ng ating lipunan

- gregoriovbituinjr.

07.18.2022

Tsiismis ay alimuom

TSISMIS AY ALIMUOM

tsismis ay alimuom, anang Rio Alma

sa isang sanaysay niyang aking nabasa

na iniulat naman ni Ambeth Ocampo

na sa ngayon ay binabanatan nang todo

mas matindi pa raw sa pakpak ng balita

yaong alimuom, sabi pa ng makata

singaw galing sa lupa matapos ang ambon

o ulan, tsismis ay lumitaw ding ganoon

historya'y tsismis daw, anang isang Ella Cruz

tila ba turo sa paaralan ay kapos

dapat sa historya'y may fact check at batayan

di basta narinig, iyon na'y kasaysayan

ah, dalawang iyon ay dapat pag-ibahin

di tsismis ang kasaysayan ng bayan natin

maraming dapat gawin kung ganyan ang batid

ng henerasyon ngayon, kilos na, kapatid

- gregoriovbituinjr.

07.18.2022

Talasalitaan:

* alimuom - singaw na galing sa lupa pagkatapos ng ulan o ambon, mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, p. 34

* tsismis - mula sa Espanyol na chismes, kaswal na usapan o balita hinggil sa ibang tao, karaniwang kaugnay ng mga detalyeng hindi kumpirmadong totoo, UPDF, p. 1279

Lanta

LANTA

kung ako'y dahon nang nalalanta

matatanggal na ako sa sanga

katandaan ay narating ko na

matatapos na yaring pagbaka

sinubukan noon ng amihang

ako'y tanggalin sa kinalagyan

kaytibay ko sa pinagkapitang

sanga't talaga ngang nanindigan 

kay Inang Kalikasan ay dahong

nakipagtagalan sa panahon 

ako'y dahong nakibaka noon

na pagkalanta'y inabot ngayon

hintay na lang matanggal sa tangkay

upang sa lupa na'y humingalay

pagkalanta ko'y 'wag ikalumbay

at may uusbong ding bagong buhay

- gregoriovbituinjr.

07.17.2022

Tanaga sa upos

TANAGA SA UPOS

ang nagkalat na upos

sa paligid na'y ulos!

solusyon bang papatos

ay sangkaterbang kutos?

- gregoriovbituinjr.

07.13.2022

* tanaga - taal na tulang may pitong pantig bawat taludtod

Pagkatha

PAGKATHA

di ako tumutula / para sa sarili lang

at kung pangsarili lang / ay di ako tutula

at kung di makatula, / bakit ba diwa'y lutang

sa langit ng kawalan, / loob ko'y di payapa

bakit sa aking budhi'y / mayroong sumisilang

na samutsaring paksang / minsa'y di matingkala

tila ba mga luhang / sa dibdib naninimbang

paano pipigilin / kung di ko masawata

may tumutubong damo / maging sa lupang tigang

tinutula ko'y buhay / ng madla't kapwa dukha

may tumutubong palay / sa bukid na nalinang

adhika ng pesante't / obrero'y tinutula

ang binhi niring wika'y / sa loob nakaumang

na pag naglaho'y tila / baga mangungulila

pawang buntong hininga / lalo't may pagkukulang

na di dalumat hanggang / ako'y naglahong bula

- gregoriovbituinjr.

07.13.2022

Upos

UPOS

nauupos akong di mawari

sa nagkalat na paunti-unti

hanggang tumambak na ng tumambak

na kalikasan na'y nag-aantak

sa sugat na ating ginagawa

pagkasira niya'y nagbabanta

nagkalat na sa mga lansangan

at sa ating mga katubigan

sa mga isda'y naging pagkain

mga tao isda'y kakainin

paano tayo makakaraos

sa nagkalat na nakakaupos

- gregoriovbituinjr.

07.06.2022

Bagtas

BAGTAS

isang tanghali'y naglakad-lakad

sa isang lungsod na tila gubat

sa kainitan ay nabibilad

mabuti't di muling namulikat

maglakad ba'y magandang diskarte

naiisip na di mapakali

o gawa ng walang pamasahe

yaong binubulong sa sarili

sa basag-ulo'y muntik malumpo

kaya ngayo'y nag-eehersisyo

katawa't binti'y naeensayo

aba'y pampalakas pa ng buto

napili nang tahakin ang landas

na payapa't bihirang mabagtas

mabuti ang puno, walang dahas

matipuno, may dahong di lagas

- gregoriovbituinjr.

07.05.2022

Upos

UPOS

may namumuti sa aspaltadong 

kalsadang animo'y mga pekas

na di man lang pansinin ng tao

na sa kalikasa'y umuutas

taktak dito't doon, ay, magmuni

saan nga ba ang wastong tapunan

pinitik lang matapos magyosi

lansanga'y ginawang basurahan

sa balita, pangatlo ang upos

sa basurang naglutang sa laot

kung makina'y maimbentong lubos

na sa ganyang problema'y sasagot

baka sa upos, may magawa pa

lalo na't binubuo ng hibla

barong ay mula hibla ng pinya

lubid ay sa hibla ng abaka

pag-isipan anong tamang solusyon

hibla ng upos, gawing sinturon?

sapatos, bag, ito sana'y tugon

upang laot di ito malulon

- gregoriovbituinjr.

07.02.2022