Paglalakbay

PAGLALAKBAY

sa pagbabasa nalalakbay ko

ang iba't ibang panig ng mundo

pati na kasaysayan ng tao

ng digma, bansa, pananaw, siglo

kaya hilig ko ang pagbabasa

ng kwento, tula, dula, nobela

ng kasaysayan, ng pulitika

maging ng pagbabago ng klima

talambuhay ng mga bayani

kwento ng pag-ibig ng magkasi

panawagang hustisya ng api

pati na nakatagong mensahe

magbasa't matututo kang sadya

sa hirap ng masa't maralita

sa misyon ng uring manggagawa

sa gawa ng bayani't dakila

- gregoriovbituinjr.

01.07.2025

Maligayang ika-41 kaarawan, sinta ko

MALIGAYANG IKA-41 KAARAWAN, SINTA KO

kahapon, nagising kang walang nakikita

di ka kumain ng gabi't nagkaganyan ka

di ka rin nakainom ng gamot mo, sinta

mabuti ngayon, nakakaaninag ka na

akala ko'y nabulag ka na ng sakit mo

mataas na creatinine daw ay epekto

buong maghapong di nakakitang totoo

buong magdamag kang binantayan, sinta ko

inom ng gamot ay dapat sa tamang oras

pati sa pagkain ay huwag magpalipas

kaarawan mo ngayon, dapat kang malakas

sana'y gumaling ka na't gumanda ang bukas

maligayang kaarawan, O, aking mahal

magpalakas ka at huwag magpakapagal

- gregoriovbituinjr.

01.06.2025

Ang aklat

ANG AKLAT

nais kong basahin ang akda ni Nancy H. Kleinbaum

ang Dead Poets Society na talagang bumabaon

animo'y tinik na tumagos sa puso ko't diwa

lalo't pelikula niyon ay napanood ko nga

kung sakaling sa bookstore iyon ay matsambahan ko

bilang collector's item agad bibilhing totoo

upang mabasa't idagdag sa aklatan kong munti

inspirasyon upang sa sariling berso'y idampi

tumatak sa isip nang pelikula'y mapanood

na talagang humagod sa aking diwa't gulugod

mga makata noon ay para mong nakausap

pag mga berso nila'y tinalunton mo't nagagap

nais ko yaong nguyain na parang mga prutas

na animo'y si Adan nang kumain ng mansanas

ay, sadyang nais kong mahanap ang nasabing aklat

upang kaibuturan nito'y aking madalumat

- gregoriovbituinjr.

01.05.2025

* mga litrato mula sa google

Anapol adey

ANAPOL ADEY

sinunod ko na rin ang kasabihang

"an apple a day keeps the doctor away"

mahalaga kasi sa kalusugan

ang mansanas kaya huwag pasaway

upang gumanda ang pangangatawan

nilantakan ang mansanas sa bahay

habang akin namang pinagnilayan

ang mga pinagdaanan sa buhay

ngayon nga'y mansanas ang kailangan

upang puso't diwa'y laging palagay

maruming salik ay nilalabanan

at maraming sustansyang binibigay

bagamat di man araw-araw iyan

buting may mansanas kaysa maratay

sa sakit o banig ng karamdaman

nang pati kalamna't pulso'y tumibay

sa kasabihang iyon ay natanto

bakit sa ospital walang mansanas?

at naisip ko nga bakit ganito

dahil kayrami roong doktor at nars...

- gregoriovbituinjr.

01.04.2025

Pag tinali, tinalo, tinola ang labas

PAG TINALI, TINALO, TINOLA ANG LABAS

pag tinali, tinalo, tinola ang labas

pulutan sa alak o kaya'y panghimagas

isinabong ang tandang sa labanang patas

subalit sabungero'y tila minamalas

alaga'y ginawang tinola nang mautas

tinali, tinalo at tinola'y tinala

na tila magkakaugnay silang salita

na sa masa ito'y madaling maunawa

tatlong pantig na nilalaro ang kataga

makata ba'y may nakikitang talinghaga

kaytagal mong inalagaan ang tinali

subalit sa sabungan ay agad nasawi

sapagkat pakpak nito'y nagkabali-bali

at pati leeg nito'y nahiwa ng tari

kaya ang tinali sa tinola nauwi

- gregoriovbituinjr.

01.03.2025

Goodbye Daliri

GOODBYE DALIRI

Goodbye Daliri ba ang paputok na iyon

na pantaboy daw ng malas sa Bagong Taon

subalit daliri niya yaong nataboy

nasabugan ng labintador, ay, kaluoy

bagamat sa komiks iyon ay usapan lang

subalit batid natin ang katotohanan

sapagkat maraming naging PWD

nais lang magsaya, ngayon ay nagsisisi

dahil sa maling kultura't paniniwala

ay maraming disgrasya't daliring nawala

di naman babayaran ng kapitalista

ng paputok yaong pagpapagamot nila

sana ang tradisyong kaylupit na'y mabago

nang disgrasyang ganito'y maglahong totoo

- gregoriovbituinjr.

01.03.2025

* larawan mula sa unang pahina ng pahayagang Pilipino Star Ngayon, 2 Enero 2025

Pag-iipon sa tibuyô

PAG-IIPON SA TIBUYÔ

sa tibuyô, barya'y inipon ko

pawang dalawampu't sampung piso

pambili ng pagkain at libro

lalo na't mga aklat-klasiko

sa tibuyo'y ihuhulog ko na

ang anumang barya ko sa bulsa

wala lang doong piso at lima

inipon na'y malakihang barya

tibuyo'y di lang bangkong pambata

kundi alkansya rin ng matanda

kagaya kong tigulang na't mama

mabuting may ipon kaysa wala

dapat laanan din ng panahon

ang pagtitipid upang paglaon

nang may madukot pag nagkataon

pag kakailanganin mo iyon

may mga libro akong kayrami

na mula sa tibuyô nabili

kaya ngayon ako'y nawiwili

magbasa-basa't magmuni-muni

- gregoriovbituinjr.

01.03.2025

* tibuyô - Tagalog-Batangas sa salitang Kastilang alkansya

Batang edad 10, patay sa 'Goodbye Philippines'

BATANG EDAD 10, PATAY SA 'GOODBYE PHILIPPINES'

kamalasan ba, sinadya, o aksidente

pagsabog ng 'Goodbye Philippines' ay nangyari

na ikinasawi ng batang edad sampu

kaya kasiyahan nila'y agad naglaho

'Goodbye Philippines' pala'y bawal na totoo

ngunit may umabuso't iba'y naperwisyo

kaya nangyaring iyon ay talagang 'Goodbye'

dahil nawala ay isang musmos na buhay

wala pa akong alam na klaseng paputok

na 'Goodbye Daliri' ang ngalang itinampok

kung 'Goodbye Buhay' man, baka di iyon bilhin

kung may bibili man ay matatapang lang din

ah, kung ako ang ama ng batang nasawi

maghihimutok ako sa kulturang mali

babayaran ba ng kumpanya ng paputok

ang nangyari sa anak ko, di ko maarok

bawat Bagong Taong darating, magluluksa

hibik ko'y wala nang paputok na pupuksa

ng buhay o ng daliring masasabugan

at ang kulturang mali'y dapat nang wakasan!

- gregoriovbituinjr.

01.02.2025

* tula batay sa tampok na balita sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 2 Enero, 2025, pahina 1 at 2

Ang drawing ni Mayan

ANG DRAWING NI MAYAN

pamangking kong nagngangalang Mayan

ay walang makitang masulatan

naghanap sa munti kong aklatan

ng blangkong papel o kwaderno man

nakita niya ang aking libro

drinowingan ang blangkong espasyo

papangit ang aklat, akala ko

di naman pangit, di rin magulo

sa drawing niya, ako'y humanga

sa magandang aklat pa nakatha

sa espasyo ng librong The Nose nga

si Nikolai Gogol ang may-akda

edad siyam pa lang na pamangkin

ay kayhusay na palang mag-drawing

baka balang araw, siya'y maging

painter o artist pagkat kaygaling

ituloy mo, Mayan, ang pangarap

magpursige ka lang at magsikap

sarili'y sanayin mo nang ganap

at magtagumpay sa hinaharap

- gregoriovbituinjr.

01.02.2025

Pagpapatuloy

PAGPAPATULOY

magbasa ng aklat

na aking nabili

ng nakaraan lang

ang nakahiligan

pagbabasa'y bisyo

ng makatang taring

dito ko natanto

dapat nang gumising

matutong lumaban

tulad ng bayani

nitong kasaysayan

ng bayang naapi

kaya nakibaka

ang makatang tibak

doon sa kalsada

kaharap ma'y parak

ngayong Bagong Taon

tuloy sa mithiin

gagampan sa layon

sistema'y baguhin

- gregoriovbituinjr.

01.02.2025

Pahinga muna

PAHINGA MUNA

matapos ang pagdiriwang ng Bagong Taon

aba'y pahinga muna kami ni Alaga

siya'y nahiga roon sa taas ng kahon

habang ako'y sa munting banig humilata

marahil siya'y humahabi ng pangarap

na magkaroon din ng masayang pamilya

habang naninilay ko'y masang naghihirap

ay guminhawa't mabago na ang sistema

habang nagpapahinga'y kanya-kanya kami

ng asam na lipunang puno ng pangako

na sa pagkilos ay sadya nating maani

isang lipunang pantay-pantay ay mabuo

kanya-kanyang pangarap, adhikaing payak

na ginhawa sa daigdig na ito'y kamtin

di ng iisang pamilya kundi panlahat

walang mayaman, walang mahirap sa atin

- gregoriovbituinjr.

01.01.2025

* Manigong Bagong Taon sa lahat!

Bagong Taon, Lumang Sistema

BAGONG TAON, LUMANG SISTEMA

dumatal ang Bagong Taon, wala pa ring nagbago

maliban sa petsa, hirap pa rin ang mga tao

tingnan mo't bilihin ay kaytaas pa rin ng presyo

iyang kamatis nga, bawat piraso'y sampung piso

Bagong Taon, kapitalismo pa rin ang sistema

nariyan pa rin ang pulitikal na dinastiya

ang pondo ng serbisyo publiko'y binawasan pa

habang nilakihan ang badyet para sa ayuda

di pa rin itinataas ang sahod ng obrero

habang kita ng negosyante'y kaylaking totoo

mandarambong pa rin ang mga nangungunang trapo

wala pang kampanyahan, nangangampanya nang todo

Bagong Taon, may nagbago ba sa buhay ng dukha?

pagsasamantalahan pa rin ba ang manggagawa?

Bagong Taon, anong nagbago? wala, wala, WALA!

aba'y Bagong Taon, Lumang Sistema pa ring sadya!

subalit panata ko, tuloy pa ring mangangarap

na itatayo ang lipunang walang naghihirap

ginhawa ng bawat mamamayan ay malalasap

isang lipunang pagkakapantay ang lalaganap

- gregoriovbituinjr.

01.01.2025

Lumang Taon, Lumang Sistema

LUMANG TAON, LUMANG SISTEMA

patuloy pa rin ang kahirapan

kahit sa pagtatapos ng taon

dukha'y lublob pa rin sa putikan

may tinik sa paang nakabaon

lumang taon ay lumang sistema

dalita'y gumagapang sa lusak

sa Bagong Taon, ganyan pa rin ba?

na buhay ng dukha'y hinahamak

wala raw pribadong pag-aari

kaya pinagsasamantalahan

ng mga lintang kamuhi-muhi

na talagang sa pera gahaman

pakikibaka'y patuloy pa rin

upang lipunang nasa'y mabuo

kadena ng pagkaapi'y putlin

lipunang makatao'y itayo

- gregoriovbituinjr.

12.31.2024

Katahimikan

KATAHIMIKAN

tahimik sa totoong kagubatan

bagamat hayop ay nagbabangayan

pagkat kapwa nila ay sinasagpang

upang maging agahan o hapunan

maingay lang pag puno'y pinuputol

o minimina ang bundok at burol

pulitiko pa yaong nanunulsol

habang mamamayan ay tumututol

kaiba sa kagubatan ng lungsod

trapo ang sa bayan ay naglilingkod

dinastiya pa silang nalulugod

lalo't salapi'y ipinamumudmod

sa silid-aralan dapat tahimik

nang itinuro sa diwa'y tumitik

sa pabrika man ng metal at plastik

sa trabaho'y walang patumpik-tumpik

kahit sa lipunang kapitalista

tahimik silang nagmamanipula

nag-iingay naman ang aktibista

upang isyu'y mapabatid sa masa

sabi, sa tenga ang katahimikan

walang ingay kaya katahimikan

subalit iba ang kapanatagan

pag payapa ang puso't kaisipan

- gregoriovbituinjr.

12.30.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa ZOTO Day Care Center sa Navotas

Mansanas

MANSANAS

noong bata pa kami, si Ama'y may mansanas na bitbit

isang mansanas subalit hahatiin ng malililiit

para sa aming magkakapatid, sa akin ay malinggit

sa likod ng simbahan ng Bustillos, may Manzanas street

hanggang aking napagnilayang isang tula ang mabigkas

pagkat sa diwa ko't saloobin, ito ang inaatas

sa ganitong gawain, naging masikap ako't magilas

taludtod at saknong, tugma't sukat ang agad mamamalas

hanggang mahalukay sa diwa'y kasaysayan ng mansanas

kinain ni Adan ang mansanas na binigay ng ahas

kay Eva, sa ulo ni Newton may bumagsak na mansanas

ang kumpanya ni Steve Jobs, logo'y may kagat na mansanas

ngayon, sa aming mesita, may dalawa kaming mansanas

tatlo kami sa bahay, paano ko hahatiing patas

dalawang katlo o two-third, sa aritmetika'y lumabas

buti't sa pagkakahati nito, binahagi'y parehas

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

Biskwit na tipi

BISKWIT NA TIPI

nang minsang sa Balayan umuwi

sa lalawigan ng aking ama

sa bayan ay bumili ng tipi

na biskwit na hilig ko noon pa

wala kasing tipi sa Maynila

na kung meron, akin nang binili

pag nakita'y gagastusang sadya

pagkat diyan ako nawiwili

nang minsang aking ina'y dalawin

nagmano ako't kami'y nag-usap

tipi'y di ko nalimutang bilhin

nang umalis sa lupang pangarap

nagninilay ay lalantakan ko

ang tiping kaysarap na totoo

habang hinahabi'y tula't kwento

at may ilang binabasang libro

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

Lolo, todas sa Sinturon ni Hudas

LOLO, TODAS SA SINTURON NI HUDAS

nang dahil sa Sinturon ni Hudas

na tila ba nawala sa landas

buhay ng isang lolo'y nautas

limang araw pa bago natodas

sino bang sa paputok gumastos

mababayaran ba niyang lubos

yaong nangyaring kalunos-lunos

sa lolong pitumpu't walong anyos

nagbenta ng paputok na iyan

sa buhay mo'y walang pakialam

di ka sagutin ng mga iyan

pag nagtungo ka sa pagamutan

taospuso pong pakikiramay

sa pamilya ng lolong namatay

hibik ko sa kabila ng lumbay:

paputok ay iwasan pong tunay

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, 29 Disyembre 2024, pahina 1 at 2

Larong Unblock

LARONG UNBLOCK

puzzle - six by six na parisukat

ay ilabas mo ang isang tipak

na kulay pula sa ilang tira

pag napalabas mo'y tagumpay ka

nakakatuwa ang larong yaon

pagkat isipan mo'y hinahamon

app game na Unblock sa iyong selpon

pag nagpahinga'y laro ko iyon

larong pampatalas ng isipan

pag-aanalisa't kaalaman

lohika'y ehersisyong mataman

sa ilang tira'y ilabas iyan

salamat naman sa larong Unblock

lalo na't nailabas ang tipak

pag nagtagumpay, ramdam mo'y galak

pagkat naglaro kang di nalubak

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

Idiskwalipika ang mga dinastiyang pulitikal

IDISKWALIPIKA ANG MGA DINASTIYANG PULITIKAL

kapag pulitikal na dinastiya

ang ibinoboto pa rin ng masa

hinahalal ba'y mapagsamantala

nariyan pa ba'y bulok na sistema

upang manalo pa sa pulitika

namumudmod ng pera sa kampanya

upang mabili ang boto ng masa

limang daang piso, bigas, ayuda

dinastiya pag ama ay senador

habang ina naman ay gobernador

ang anak nila sa bayan ay meyor

habang kongresista naman ang lolo

lider pa ng SK ang kanyang apo

at kapitan ng barangay ang tiyo

sigaw ng masa: idiskwalipika

iyang pulitikal na dinastiya

pawang galing sa iisang pamilya

yaong naghahari sa pulitika

matapos ang eleksyon, wala ka na

nalulong na sa bulok na sistema

sa susunod na halalan, huwag na

huwag iboto iyang dinastiya

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

* litratong kuha ng makatang gala

Dalawang 13-anyos na Nene

DALAWANG 13-ANYOS NA NENE

dalawang Nene na parehong trese anyos

ay biktima sa magkahiwalay na ulat

isa'y nadale ng 5-star sa daliri

isa'y ginahasa matapos mangaroling

nagkataon lang trese anyos ang dalawa

edad nga ba ng kainosentehan nila?

sinapit nila'y kalunos-lunos talaga

magba-Bagong Taon silang di nagsasaya

wala sa edad iyan? baka nagkataon?

pagtingin ko ba'y isa lang ispekulasyon?

"Kaiingat kayo!" ang siyang bilin noon

ng bayaning halos kinalimutan ngayon

tunay na kaylungkot ng Bagong Taon nila

isa'y naputukan, isa'y nagahasa pa

- gregoriovbituinjr.

12.28.2024

* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 28 Disyembre 2024, pahina 8 at 9

Ginahasa matapos mangaroling

GINAHASA MATAPOS MANGAROLING

sadyang kalunos-lunos ang sinapit

ng isang trese anyos na babae

ginahasa matapos mangaroling 

bisperas ng pasko iyon nangyari 

ulat itong makadurog-damdamin

tila puso'y pinipisak talaga

kung siya'y anak ko, ako'y gaganti

sa mga taong nanghalay sa kanya

sabi'y ihahatid siya sa bahay

ng dalawang suspek na tagaroon

subalit sa baywalk siya'y hinalay

talagang halimaw ang mga iyon

at sa pagsusuri ay positibo

ngang hinalay ang nasabing babae

hustisya'y dapat kamtin nang totoo

at dalawang suspek ay masakote

- gregoriovbituinjr.

12.28.2024

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, 28 Disyembre 2024, headline at p.2

Relatibo

RELATIBO

sa mga kamag-anak ko't katoto

kapisan, kumpare, kaugnayan ko

pulitikal at personal ba'y ano?

masasabi ba nating relatibo?

piho, sa akin ay magandang aral

lalo't ang personal ko'y pulitikal

isa itong prinsipyong unibersal

kaya sa aktibismo'y tumatagal

pinipilit ugnayan ay mabuo

at prinsipyong tangan ay di maglaho

suliranin ma'y nakapanlulumo

ay tutupdin anong ipinangako

pakikibaka'y isinasabuhay

maraming bagay ang magkakaugnay

mga sagupaan ma'y makukulay

madalas ay talaga kang aaray

- gregoriovbituinjr.

12.28.2024

Ingat sa paputok

INGAT SA PAPUTOK

kung maaari lang, huwag nang magpaputok

ng labintador o anumang umuusok

pag naputukan ka'y tiyak kang malulugmok

kalagayang iyan ba'y iyong naaarok?

kailan ba maling kultura'y mapaparam?

lalo't naputukan na'y animnapu't siyam

pag naputukan ka'y tiyak ipagdaramdam

sana'y walang maputukan ang aking asam

ayaw mo mang magpaputok ngunit ang iba

ay nagpapaputok, baka matamaan ka

nananahimik man ay nagiging biktima

buti pa'y walang magpaputok sa kalsada

kaysa magpaputok, tayo lang ay mag-ingay,

pag nag-Bagong Taon na, sa labas ng bahay

upang Lumang Taon ay mapalitang tunay

kaysa naman masugatan kayo sa kamay

iwasan nang magpaputok sa Bagong Taon

huwag nang mag-ambag sa mga itatapon

ang kalusugan ng kapwa'y isipin ngayon

pati na klima at nagbabagong panahon

- gregoriovbituinjr.

12.27.2024

* tula batay sa ulat sa pahayagang Bulgar, 27 Disyembre 2024, pahina 1-2

O, dilag kong minumutya

O, DILAG KONG MINUMUTYA

O, dilag ko't tanging minumutya

akong sa labana'y laging handa

daanan man ng maraming sigwa

buhay ko'y iaalay kong sadya

ganyan daw kasi ang umiibig

habang iwing puso'y pumipintig

kahit pumiyok ang abang tinig

di patitinag, di palulupig

magsasama hanggang kamatayan

anumang pinasukang larangan

sa labanan at kapayapaan

sa lansangan man at sa tahanan

suliranin man ay di mawari

magtutulungan, magpupunyagi

upang tupdin at maipagwagi

ang pangarap nati't minimithi

- gregoriovbituinjr.

12.26.2024

Pambatang aklat, kayliliit ng sulat

PAMBATANG AKLAT, KAYLILIIT NG SULAT

Nakabili ako ng aklat na pambata dahil sa pamagat na "Children's Atlas: The ideal Atlas for school or home", subalit napakaliliit ng sulat, na mas maliit pa sa sulat ng nalalathalang dyaryong tabloid. Pambata ba talaga ito? Subalit iyon ang sabi sa titulo ng aklat.

Ang font sa loob ng aklat ay nasa Times New Roman 8, o kaya'y 7. Napakaliit, di ba? Ang ginagamit ko nga sa pahayagang Taliba ng Maralita ay Arial 11, Calibri 11 o Times New Roman 12, subalit naliliitan pa rin sila. Nais nilang font ay 16 upang mas mabasa raw ng malalabo ang mata.

Subalit nangangailangan pa ako ng magnifying lens kung nais ko talagang basahin ang Children's Atlas. Nabili ko ito kamakailan lang sa Book Sale ng Farmers' Plaza, sa halagang P65.00, may sukat na 5.5" x 7.5", at binubuo ng 64 pahina. Inilathala ito ng Paragon Books ng UK noong 2001.

Maganda sanang pangregalo ang Children's Atlas sa mga pamangkin at inaanak na nasa edad 7-10. Subalit dahil sa liit ng sulat nito ay nag-alangan na rin kami ni misis na ipangregalo ito at baka hindi nila basahin.

Kung Children's Atlas ito, bakit kayliliit ng font? Parang hindi talaga pambata ang pambatang aklat na ito.

isang pambatang aklat

nang agad kong binuklat

kayliliit ng sulat

ako sana'y nagalak

librong pamaskong tiyak

sa mga inaanak

Children's Atlas na ito'y

talagang detalyado

tunay kang matututo

dapat lang matyaga ka

sa iyong pagbabasa

ng kayliit na letra

at ako'y napanganga

napaisip talaga

kung babasahin nga ba

nitong mga bulinggit

ang librong kaylilinggit

ng letra kahit pilit

pambata ngunit hindi

pag di binasa'y lugi

karunungan ma'y mithi

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

Nabuhat nila'y 25 medalya

NABUHAT NILA'Y 25 MEDALYA

sa Doha, mga Pinoy weightlifter ay nagpakitang gilas

sa kumpetisyong nilahukan, husay nila'y pinamalas

dalawampu't limang medalya'y binuhat ng malalakas

na mga atletang tila nagmana kay Hidilyn Diaz

Congratulations sa mga Pinoy weightlifter na binitbit

ang bandila ng bansa at maraming medalyang nakamit

limang ginto, sampung pilak at sampung tanso ang nasungkit

sa paligsahang pagbuhat, pinakita nila'y kaylupit

sa youth division, nasa pangatlong pwesto ang ating bansa

habang sa junior division, panglimang pwesto tayong sadya

ang isports sa Pilipinas ay sadyang binibigyang sigla

ng bagong henerasyon ng atletang di basta magiba

sa mga Pinoy weightlifter sa Qatar, mabuhay! Mabuhay!

muli, congrats sa inyo! isang taospusong pagpupugay!

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Disyembre 24, 2024, p.12

Sampung piso na ang kamatis

SAMPUNG PISO NA ANG KAMATIS

ang isang balot na kamatis

tatlong laman ay trenta pesos

pagsirit ng presyo'y kaybilis

buti't mayroon pang panggastos

imbes pangsahog na'y inulam

isang kamatis sa umaga

kamahalan ay di maparam

kailan muli magmumura

habang iba'y itinatapon

lang ito't labis na naani

ngunit sa lungsod ay di gayon

dapat mo itong binibili

mabuti pa'y magtanim nito

kahit sa bakuran o paso

may mapipitas kang totoo

pag kamatis mo na'y lumago

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa

MERRY CHRISTMAS KAHIT MANY KRISIS ANG MASA

buong puso ang pagbati ko't umaasa

na mababago pa ang bulok na sistema

Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa

kaya patuloy pa rin tayong makibaka

panahon ngayon ng pagsasaya sa mundo

dahil sa kaarawan ng kanilang Kristo

malagim man ang sitwasyon ng Palestino

may kontraktwalisasyong salot sa obrero

nariyan din ang dinastiyang pulitikal

na namumudmod ng ayudang nakakamal

presyo ng pangunahing bilihi'y kaymahal

ang pagtaas ng sahod ay sadyang kaybagal

di pala para sa ISF ang 4PH

kulang din ang badyet ng Philhealth at D.O.H.

sa trilyong utang ng bansa, masasabing each

Pinoy na'y may utang, VP pa'y mai-impeach

dahil rin sa klima, tao'y nahihirapan

badyet sa serbisyo publiko'y nabawasan

saan na napupunta ang badyet na iyan?

gagamitin ba sa susunod na halalan?

muli, Merry Christmas, pagbating taospuso

Many Krisis ang Masa, saan patutungo?

baka Bagong Taon ay haraping madugo

krisis ba'y kailan tuluyang maglalaho?

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024 

Ispageti padala

ISPAGETI PADALA

natanggap namin ngayo'y ispageti

mula sa isa naming kapitbahay

dagdag noche buena mamayang gabi

habang narito lang at nagninilay

at nang tikman ko, malasa talaga

sa sarap ako'y napapamulagat

at sa ispageti nilang padala

masasabi ko'y maraming salamat

kami'y nagbahagi kahit munti man

tulad ng mga nagdaang panahon

minsan magkakapitbahay ay ganyan

nagbibigayan lalo't may okasyon

mayroon din namang mga kakanin

suman, kalamay, puto'y binahagi

pagbabahagina'y pagmamahal din

panahon ngayong puso'y nagwawagi

- gregporiovbituinjr.

12.24.2024

Ingat po upang di masunugan

INGAT PO UPANG DI MASUNUGAN

kaytinding ulat sa pahayagan

nasunugan ang tatlong barangay

christmas lights umano ang dahilan

at magkakadikit pa ang bahay

na mabilis nilamon ng apoy

bahay ay nawala sa sang-iglap

dama mo'y para ka nang palaboy

naabo pati mga pangarap

ang mga bumbero sa probinsya

ay rumesponde naman umano

ang apektado'y daang pamilya

na sa ebakwasyon magpapasko

sadyang kayhirap pag nagkasunog

kaya lagi po tayong mag-ingat

pagkat sa puso'y nakadudurog

maging alerto't huwag malingat

- gregoriovbituinjr.

12.24.2024

* mula sa ulat sa pahayagang Bulgar na may pamagat na: "3 Barangay Nilamon ng Apoy", Disyembre 24, 2024, p.1-2

Nakahiligan

NAKAHILIGAN

nakahiligan ko nang magbasa

ng samutsaring paksang anuman

lalo na't ako'y nagpapahinga

babasahi'y libro't pahayagan

pinaglalaanan ng panahon

ang pagbubuklat ng mga aklat

upang sa isipan ko'y ibaon

ang nadalumat at maisulat

sa library at bookstore ay tambay

iba ang pakiramdam na libro

ang katabi palagi sa bahay

nais ko'y magbasa ang trabaho

sa libro'y iba't ibang karakter

ang doon nakakasalamuha

bayani, kontrabida, marderer

manunudla, manunula, bata

mahalaga'y nagbabasang saglit

sa kabila ng maraming rali

hilig kong bagamat alumpihit

nakakapagbasa kahit busy

- gregoriovbituinjr.

12.24.2024

Ginupitan ako ni misis

GINUPITAN AKO NI MISIS

nang minsang mapadaan sa salon

ng kapitbahay kami ni misis

ginupitan niya ako roon

habang abala sa paglilinis

ng kuko ang kanyang kaibigang

manggugupit at manikurista

si misis pala'y marunong naman

animo'y taga-salon din siya

di lang pala siya social worker

sa paggugupit din ay magaling

kaya nakakainlab na partner

sa buhay, sa bahay, sa paghimbing

dapat daw ay bagong gupit ako

sa noche buena mamayang gabi

salamat sa gupit ng buhok ko

ang sa kanya'y tangi kong nasabi

- gregoriovbituinjr.

12.24.2024

Tirang pagkain, panlaban daw sa gutom

TIRANG PAGKAIN, PANLABAN DAW SA GUTOM

di pagpag, kundi tirang pagkain
na sumobra sa mga restoran
di nabenta sa mga fast food chain
ay panlaban daw sa kagutuman

kung isipin, magandang ideya
ng isang ahensya ng gobyerno
subalit paano ang sistema
sa ilalim ng kapitalismo

na yaong natira'y tinatapon
pag di nabenta, kahit malugi
kaysa ibigay ang mga iyon
sa dukhang sa gutom ay sakbibi

pipila pa ba ang mga dukha
upang abangan ang di nabili
pakakainin ba ang kawawa
ng pulitikong nais magsilbi

baka ideya'y papogi points lang
o baka wala kasing maisip
silang kongkretong pamamaraan
upang nagugutom ay masagip

- gregoriovbituinjr.
12.23.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, 23 Disyembre, 2024, headline at p.2

Ang maikling kwento sa Taliba ng Maralita

ANG MAIKLING KWENTO SA TALIBA NG MARALITA

Munting sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr.

May ilan pang isyu ng Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), ang hindi pa nagawa. Subalit tinatapos ko pa rin. Kahit paunti-unti. Lalo na't apatnapu't siyam na araw akong nagbantay kay misis sa ospital.

Subalit bakit dapat gawin pa rin iyon? Una, dahil sa pagtatala ng kasaysayan ng mga mahahalagang pangyayari't pagkilos na nilahukan ng KPML. Ikalawa, dahil nalalathala dito ang mahahalagang isyu ng pabahay at kahirapan, at pagsusuri sa isyu ng maralita. Ikatlo, upang may mabasa ang mga maralitang kasapi ng KPML, at maitago nila iyon bilang testamento ng kasaysayan at pakikibaka ng mga maralita. Ikaapat, dahil nalalathala rito ang panitikang maaaring iambag sa panitikang Pilipino, tulad ng mga tula at maikling kwento.

Nitong Nobyembre lang ay kumontak sa akin ang mga estudyante ng isang pamantasan sa Batangas, at ginawa nilang thesis ang tatlo kong maikling kwentong may kaugnayan sa State of the Nation Address (SONA). Ito ang mga kwentong "SONA na naman, sana naman..." (Taliba isyu, Hulyo 16-31, 2023, pahina 18-19), "Budul-Budol sa Maralita" (Taliba Pre-SONA isyu, Hulyo 1-15, 2024, pahina 18-19), at "Bigong-Bigo ang Masa" (Taliba Post-SONA isyu, Hulyo 16-31, 2024, pahina 18-19). Napakalaking karangalang makapanayam ako ng mga estudyanteng iyon. Ibinalita naman nila sa akin na nakapasa sila sa kanilang thesis.

Mula Setyembre hanggang ngayong Disyembre na siyang backlog ng Taliba, ito ang pinagkukunutan ko ng noo. Bukod sa mga balita ay pinag-iisipan ko kung paano ko isusulat sa maikling kwento ang mga tampok na isyu ng panahong iyon. Paghahanda ko rin bilang kwentista ang pagsusulat ng mga kwento upang balang araw ay makapagsulat ng nobela, at maisaaklat iyon, na siya kong pangarap - maging ganap na nobelista.

Dalawang beses isang buwan lumalabas ang Taliba ng Maralita. Ibig sabihin, dalawampu't apat na isyu sa isang taon. Kaya kung may apat na buwan pang backlog, may walong isyu ang dapat kong tapusin. Isasama ko ang mga kuha kong litrato sa rali, pati pahayag ng mga kapatid na organisasyon, upang hindi naman ako matulala sa dami ng trabaho. Ang pagsusulat ang tungkulin ko sa organisasyon, pagsusulat ng pahayag, at ang pagkatha ng maikling kwento at tula ang kinagigiliwan kong gawin. Subalit mga kwento at tula sa pagsusulong ng pakikibaka ng mga maralita laban sa pang-aapi't pagsasamantala ng sistemang bulok, tungo sa isang lipunang walang pagsasamantala ng tao sa tao at sa kalikasan.

Pinagnilayan ko't sinulat sa tula ang mithiing ito para sa tuloy-tuloy na paglalabas ng publikasyong Taliba:

adhika ko pa ring gawin ang mga isyu

ng pahayagang Taliba ng Maralita

sulatin ang balita, kumatha ng kwento

at tula, at magsuri ng isyu ng dukha

pakikibaka ng dukha'y pag-iisipan

at ilathala ano bang kanilang layon

sapagkat bawat laban ay may kasaysayan

na dapat matala sa aming publikasyon

kolum ni Pangulong Kokoy Gan ay patnubay

sa pakikibaka ng kapwa mahihirap

habang litrato ng pagkilos ay patunay

ng adhika ng dukha't kanilang pangarap

na isang lipunang wala nang pang-aapi

at pagsasamantala, ang sila'y mahango

sa hirap, kaya tuloy ang pagbaka't rali

laban sa mga kuhila't laksang hunyango

12.23.2024

Kaysarap ng tulog ni alaga

KAYSARAP NG TULOG NI ALAGA

nakita niya ang munting kahon

at iyon ang kanyang tinulugan

marahil nga'y napagod maghapon

hinigaa'y pinagpahingahan

simpleng buhay lamang si alaga

na sa bahay na naninirahan

simpleng buhay din akong makata

na abala lagi sa tugmaan

madalas, matapos kong kumain

ngingiyaw siya't mangangalabit

bibigyan siya ng makakain

pag busog na'y di na humihirit

kay alaga, maraming salamat

mga daga'y nagpulasang lahat

- gregoriovbituinjr.

12.22.2024